Vicieuze cirkel: infekties, afweersysteem en hormoonhuishouding
Er is een direkte relatie tussen afweersysteem en hormoonhuishouding (HPA-as).
Infekties (en stress) leiden tot de produktie van cytokines
(boodschapperstoffen van het afweersysteem), o.a. interleukine-1 (IL-1) en interleukine-6 (IL-6).
IL-1 en IL-6 aktiveren de HPA-as, hetgeen leidt tot de aanmaak van cortisol.
Hierdoor wordt het afweersysteem geremd, hetgeen normaal een goede zaak is.
Echter, chronische infekties leiden tot (permanente) aktivering van de HPA-as.
Dit leidt weer tot het langdurig onderdrukken van het afweersysteem.
Een mogelijk gevolg van het langdurig onderdrukken van het afweersysteem:
bestaande infekties blijven voortduren en nieuwe infekties ontstaan.
Die infekties leiden weer tot de aanmaak van IL-1 (en bijv. een Th1->Th2-shift).
Zoals hierboven beschreven speelt de HPA-as, eenmaal geaktiveerd, dus
een hoofdrol in de vicieuze cirkel die ontstaat door de wisselwerking tussen
het afweersysteem en het endokriene systeem (de hormoonhuishouding):
- afweersysteem onderdrukt ->
- infekties ->
- chronisch aktieve HPA-as (aanmaak cortisol) ->
- afweersysteem onderdrukt ->
- (chronische) infekties
- etc.
Kip-en-ei-vraagstuk
Een kip-en-ei-probleem lijkt het:
- veroorzaakt de infekties het probleem en versterkt stress het probleem? of
- veroorzaakt stress het probleem en ontstaan daardoor infekties
(zoals "Nijmegen", prof. van Houdenhove en dr. Reeves/CDC ons willen doen geloven).
Vaak worden kip-en-ei-problemen al "onbeantwoordbaar" en "lastig" afgedaan.
De kip is ziek!
Het antwoord op de kip-en-ei-vraag is in het geval van ME/CVS zeer wezenlijk:
- Als de kip het probleem is, zullen we de kip moeten genezen.
bijv. door de infekties op te ruimen en het afweersysteem te doen herstellen.
- Als het ei het probleem is, kunnen we eenvoudig de eieren rapen.
bijv. door patiënten met "stressgerelateerde therapieën" te konfronteren.
In dat verband is het volgende citaat uit een studie van dr. Kerr relevant (klik hier):
|
It is likely that HPA axis dysfunction is not the cause of CFS,
but that it is secondary to the primary pathogenesis.
However, once invoked, HPA axis dysfunction may act
to contribute towards the perpetuation of the illness.
|
Het probleem wordt waarschijnlijk (in het begin) veroorzaakt door infekties
(al dan niet bij een onderdrukt en daardoor verzwakt afweersysteem).
De HPA-as draagt vervolgens bij aan de instandhouding van de ziekte.
Zoals gesteld, spelen ook stress en inspanning een rol in de vicieuze cirkel.
Emotionele/psychologische stress en te grote fysieke inspanning houdt de vicieuze cirkel:
verslechterde werking/aktivering van het afweersysteem en infekties, in stand!
Dus draagt stress m.b.t. het wel of niet krijgen van een uitkering, inspanning boven een minimumnivo, bekvechten met huisartsen en specialisten etc.
mede bij aan de instandhouding van de ziekte of verslechtering van de situatie!!
|
